منع آموزش دختران؛ برخی دانش‌آموزان به ازدواج‌های اجباری تن داده‌اند

جمعه 3 فروردين 1403

نویسنده : عبدالله دانش

همزمان با دوساله‌گی حاکمیت طالبان بر افغانستان، شماری از دانش‌آموزان از بسته ماندن دروازه مکاتب نگرانی دارند. آنان که در وضعیت بد روحی و روانی به سر می‌برند، می‌گویند که خانه‌ها برای‌شان به «زندان» تبدل شده است. به گفته آنان، پس از بسته شدن مکاتب، بیشتر دختران دانش‌آموز مهاجر یا مجبور به ازدواج زیر سن و اجباری شده‌اند. دانش‌آموزان مکاتب می‌گویند که در صورت منع آموزش دختران، کشور به «تاریکی» فرو خواهد رفت. با این حال، دختران دانش‌آموز از طالبان می‌خواهند که دروازه مکاتب را به روی آنان هرچه زودتر بازگشایی کنند.
دو سال پیش، در ۱۵ آگست، طالبان برای بار دوم بر افغانستان مسلط شدند. با تسلط دوباره این‏ گروه و سقوط نظام جمهوری، ساختار‌های سیاسی، امنیتی، اجتماعی، اقتصادی، آموزشی و فرهنگی فروپاشید. سیاسیون، نظامیان، فرهنگیان، اهل رسانه و فعالان مدنی به چهار گوشه دنیا متواری شده و کشور دچار هرج‏‌ومرج و بی‌ثباتی گردیده است. در این‏ میان اما زنان بیش از دیگران آسیب دیده و چندین برابر تاوان پرداخته‌اند.
طالبان پس از تسلط بر کابل، زنان ‏را از حضور در اداره‌‏های دولتی منع و محدویت‌‏های گسترده‏‌ای علیه آنان وضع کرده‌اند. همچنان دروازه‌های مکتب‎ و دانشگاه‏ را به روی دختران و زنان بسته‌اند. اکنون با دوساله ‏شدن حاکمیت طالبان، شماری از دختران دانش‌آموز می‏‌گویند که «این روزهای سیاه، دردناک، تراژیک و وحشت‌‏زده اصلاً در تصورشان نمی‌‏گنجید.»
وحیده، بلقیس و مریم (مستعار) سه ‏تن از دانش‌‏آموزان صنف نهم یکی از مکاتب دخترانه در شمال کابل هستند. آنان روایت‌های دردناکی از برآیند بسته‌ ماندن دروازه مکاتب به روی دختران دارند؛ از ازدواج‌های اجباری و زیر سن تا مبتلا شدن به بیماری‌های روانی. وحیده در صحبت با نویسنده می‌گوید: به دلیل بسته ماندن مکاتب به روی دختران، او در وضعیت بد روحی و روانی به سر می‌برد. به گفته وی، خانه‌ها برای آن‌ها به «زندان» تبدل شده است.
وحیده با دو دوست دیگرش از نهایت ناامیدی برای مدتی کوتاه به مکتب رفته و با شاگردان خردسن، در صنف‌‏های پنج و شش نشسته و درس‌‏های گذشته خویش ‏را تکرار کرده‌اند. وی اضافه کرد: «خانه برایم به یک زندان تنگ‏ و تاریک مبدل شده ‏است. دیدن کتاب‌ها و لباس‌های مکتب در الماری و تاقچه خانه، هر روز مرا عذاب می‌دهد.»
 او از خاطره‏‌های خوش مکتب و هم‌صنفانش یاد کرده و با حسرت می‏‌گوید: «اگر دروازها‌‌ی مکتب به روی ما مسدود نمی‏‌شد، امسال صنف یازده می‌‏شدم.»
بلقیس، دوست و هم‌صنفی وحیده، گفت: «وقت مکتب رفتن ما بعد از چاشت بود. حالا در همین تایم که باید مکتب می‌رفتم، هر روز با مادرم به ‌سوی باغ می‌روم. هر باری که از کنار مکتب ما گذر می‌کنم و می‌بینم که درب آن بسته است، دلم بر زمین می‌افتد و اندوهی بزرگ وجودم را فرا می‌گیرد، انگار جانم از وجودم بیرون کشیده می‌شود.»
وی اضافه کرد: «ما به ‏یاد خاطره‌‏های روزهای شیرین مکتب رفتن، استادان و هم‌‏صنفان‌‏مان چند روز به مکتب رفتیم و در صنف‌‏های پایین درس خواندیم، اما پس از آن‏که مدیر لیسه از این موضوع آگاهی یافت، از بیم قوانین سخت‌‏گیرانه طالبان ما را از مکتب اخراج نمود و به کارمندان خدماتی مکتب دستور داد تا ما و سایر دانش‏‌آموزان بالاتر از صنف ششم را به داخل مکتب اجازه ندهند.»
این دانش‌‏آموز تاکید کرد که بسته‏ شدن دروازه‌‏های مکتب همه «آرزو‌های» او را به یأس تبدیل کرده است.
مریم، هم‌صنفی دیگر بلقیس و وحیده، با چشمان پر‌اشک و گلوی پر‌بغض می‌گوید که پس از بسته شدن دروازه مکاتب، بیشتر دختران دانش‌آموز مهاجر شده و یا تن به ازدواج زیر سن و اجباری داده‌اند.
مریم تصریح کرد: «تعدادی از خواهرخوانده‌‏ها و هم‏‌صنفان ما از روستا کوچیدند و برخی از آنان در سن خردی، به شوهر داده شده‌اند که شاید چراغ آرزوهای‌شان برای همیش خاموش شده باشد.»
این تنها داستان غم‌انگیز وحیده، بلقیس و مریم نیست؛ این‌ها نمونه‌های کوچکی از رنج‌ هزاران دختر کشور است که با تسلط دوباره طالبان، رویاها و آرزوهای‌شان به یأس مبدل شده است.
برگشت دوباره طالبان به قدرت، کابوس هول‌ناکی برای دختران و زنان افغاستان است که رویاهای بلند بیست‌ساله آنان‌ را که آزادی و برابری بود، یک‌شبه با خاک برابر کرد؛ تا جایی ‌که حقوق اولیه و کوچک ایشان را که همانا تعلیم و تحصیل است، به رویایی‌های دست‌نیافتنی مبدل کرده است.
حالا که خشونت‌، محدودیت‌، ترس، اضطراب و آینده ناروشن جاگزین هدف، تلاش و انگیزه بلقیس و هم‌نسلان او شده است، معلوم نیست که وضعیت حاکم در جامعه افغانستان آینده زنان و دختران این کشور را به کجا خواهد کشاند.
													

مقاله ها

ما ...
مسیر ...
مطالب ...
در ...
آنچه ...

شبکه اجتماعی

نشانی کوتاه : www.khanemawlana.org

مطالب مشابه

جمعه 3 فروردين 1403