در روزگاری‌که بیشتر مردم ضعف اقتصاد، دغدغه‎ی نان و‌سودای سیرکردن شکم‌ دارند؛ در وضعیت نابه‎سامانی‌که پیر و جوان از در و دیوار افغانستان پا به فرار نهاده و سرپناه امن می‎جویند؛ در روزهای سیاه بی هنریی‌که کتاب‌ را خریداری نیست و علم و فرهنگ را بهایی؛ هستند جوانانی‌که از پرچم دانش و فرهنگ  پاس‎بانی کرده و شمع معرفت را شعله‌ور و فروزان نگه‌داشته‎اند.

در شرایطی‌که دانش و هنر و فرهنگ در افغانستان بیشتر از هر دوره دیگری با تهدید سانسور، ممنوعیت، محدودیت و حذف قرار دارد و تحجر و افراطیت فراتر از جنگ، این مسایل حیاتی را به ورطه نابودی کشانیده، در سوی دیگری ما گواه تجلیل شش ساله‌گی «مرکز فرهنگی و اجتماعی خانه مولانا» استیم.

 در چنین شرایطی، تلاش برای بقا، حفاظت از فرهنگ و تمدن از سوی عده‌یی از خواهران و برادرن ما در خانه مولانا، آدم را به آینده و رسیدن به افق‌های روشن، آمیدوارم ساخته و‌انگیزه مبارزه و مقاومت را در جودش زنده می‌کند.

با سقوط نظام جمهوری و برگشت دوباره طالبان به‌قدرت، بسیاری از مردم از زنده‌گی در زیر سایه این گروه با ترس مواجه شده‌اند. این نظام جدید، با اعمال اصول سختگیرانه و محدودیت‌های بی‌‌یشنیه، نه‌تنها زنده‌گی روزمره افراد را تحت تأثیر قرار داده، بل‌ به‌طور عمده به‌ پیکر، آموزش، فرهنگ و امور اجمتاعی جامعه نیز آسیب های جدی رسانده‌است. 

هرچند مسایل علمی و فرهنگی هیچ‎گاه در افغانستان بازار گرم و خریدار خوبی نداشته، اما با تسلط دو باره طالب ها، اهل دانش و فرهنگ را بیم آن است که سایه بنیادگرایی، هنر و فرهنگ را در دایره تنگ و تاریک شریعت به نابودی کامل کشانده و فرهنگ ناباب جاگزین آن شود.

تلاش حکومت اقتدارگرای حاکم در کشور، همواره گسترش فقرسواد و فرهنگ در جامعه بوده تا از این وضعیت در تحکیم پایه‌های اقتدار خویش بهره‌برداری بهینه نماید.

عمده ترین دلیل گسترش فقر فرهنگی و بستن درب مکتب‎ها، دانشگاه‌ها و سایر نهادهای آموزشی و اگاهی دهی این بوده تا نظام حاکم ذهن جامعه را از خرد و آگاهی تهی و برنامه های خود را خوراک افکار عامه نماید. در چنین حالت برماست تا از راه‌ها و کانال‌های گوناگون در بیداری جامعه و توده‌ها تلاش جدید نمایم. 

یکی از راه موجود، ایجاد نهاد‌های آموزشی و فرهنگی همانند خانه‌ مولاناست. این نهادها به عنوان ابزاری قدرتمند در شکل دهی افکار عمومی و خرد جمعی نهایت موثر و نقش آفرین است.

خانه مولانا با روایت وچشم‌انداز فضای آزاد و مردم سالار، از بدو تأسیس تا کنون برنامه‌های زیادی را به هدف افزایش آگاهی مردم، شناسایی و شکوفایی استعدادها، خلاقیت های هنری و فرهنگی جوانان، تقویت ظرفیت‌ها و نهادینه‌سازی فرهنگ مثبت اجرا کرده است که با توجه به شرایط دشوار و نامناسب در خور ستایش است.

همان گونه که خانه مولانا جهت بیداری جوانان، در بخش‌های مختلف برنامه های مناسب طراحی نموده و برای ارتقای سطح سواد و آگاهی جامعه آستین بالا زده است، بر همه اهل علم و فرهنگ لازم است تا با راه اندازی چنین برنامه های در بیدار مردم، سهم خویش را ایفا نمایند. 

به باور نگارنده به هر میزانی‎که فعالیت خانه‌ها و نهاد های فرهنگی و اجمتاعی در راستای آگاهی جامعه گسترش پیدا کند، به همان میزان مسائل و مشکلات جامعه کمتر خواهد شد والا نتیجه معکوس خواهد داشت. 

آگاهی فرهنگی و اجتماعی از يك فرآيند خرد جمعی پيرامون هر پديده يا موضوع يا چالش و حتا هدف و چشم‌انداز پيش روی جامعه به دست مي‌آيد. این امر محقق نمی‌شود مگر با دلسوزی، اراده و تلاش تک‌تک ما برای ساختن پل‌هایی که همه‌ی ما را با هم متصل ‏کند.

همان‌گون که یاد آور شدیم، زمام‌دارن و مسولان در افغانستان در ط‌ول سال‌های متمادی کوچک‌ترین تمکینی به مسایل علمی  فرهنگی نداشته‌اند، اما خوشبختانه در سال‌های پسین ما شاهد نشانه‌هايی از توجه و تلاش داوطلبانه برخی جوانان چیزی فهم در بخش‌های یادشده بودیم كه به موضوعات گوناگون مبتلا در جامعه پرداختند و برای چاره‌جويی و تقویت مسایل فرهنگی اجتماعی  تلاش کردند.
اين اتفاق نشانه اميدبخش و خرسندكننده‌یی‌است، اما نبايد به همين اکتفا كرد. 
مسایل فرهنگی و اجتماعی در جامعه، باید به عنوان يكی از برجسته‌ترين هدف‌گيری‌های كيفی و عملياتی مورد توجه قرار گيرد تا از این طریق مشکلات جامعه مان از میان رفته و به خوشبختی متصل شویم.

به عنوان یکی از همکاران در خانه مولانا یک‌بار دیگر می‌خواهم تاکید کنم که مرکز فرهنگی و اجتماعی خانه مولانا تا کنون در راستای پاسداری و حفاظت از اصالت فرهنگی، توجه به جوانبِ مختلفِ امورِ فرهنگ از طریق برگزار نشست‌ها، پویایی نظامِ آموزش و پرورش و ترویج فرهنگ مطالعه میان جوان، جهت رسیدن به یک جامعه باسواد و خوشبخت نقش خوبی ایفا کرده است.

در پایان، از تمام همکارانم در این نهاد که در راه حقیقت و رسالت خطیرِ آگاهی بخشی به جامعه کم سواد ما تلاش نموده‎، حامی و مبلغ ارزش های فرهنگی و اجتماعی شده و در همسو با وجدان اخلاقی و شرافت انسانی با رعایت احترام به حقیوق فردی و جمعی، اهتمام ورزیده اند، قدردانی نموده و همت همه‌ی شان را در این راستا می‌ستایم.